Zakończyły się kluczowe badania eksploatacyjne systemu wytwarzania wodoru w oparciu o stałotlenkowe elektrolizery w całości konstruowane w Polsce. Rozpoczynając projekt, konsorcjum Grupy LOTOS (obecnie ORLEN), Instytutu Energetyki (obecnie Instytut Energetyki – Państwowy Instytut Badawczy) oraz Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie postawiło sobie dwa cele.
Pierwszym było opracowanie, budowa i weryfikacja działania unikatowej w skali świata instalacji z elektrolizerami SOE (ang. solid oxide electrolysis), które są urządzeniami pozwalającymi na wytwarzanie wodoru z najwyższą sprawnością. Drugim celem było zaprojektowanie instalacji o zdolności produkcyjnej wodoru adekwatnej do zasilania kilku autobusów wodorowych lub floty pojazdów FCEV (ang. fuel cell electric vehicle). Oba cele zostały osiągnięte.
Za projekt, konstrukcję, wykonanie i eksploatację instalacji o zdolności produkcyjnej wodoru 18 kg na dobę odpowiadał zespół Instytutu Energetyki – Państwowego Instytutu Badawczego.
„Zaprojektowanie, dostawa i przeprowadzenie pełnego cyklu badań instalacji VETNI zostały zrealizowane w rekordowym czasie 28 miesięcy. Nie byłoby to możliwe gdyby nie ścisła współpraca zespołów ORLEN, IEN-PIB i AGH. Partnerstwo podmiotów, które realizowały projekt VETNI, pozwala nie tylko tworzyć nowe, unikatowe w skali świata rozwiązania w oparciu o krajowe technologie, ale również pokazuje jak skuteczna może być współpraca przemysłu ze środowiskiem naukowo-badawczym. Każdy z partnerów miał ściśle określone w projekcie role. Zespół prof. Konrada Świerczka z AGH odpowiadał za nowe rozwiązania materiałowe, które następnie implementowaliśmy w stosach SOE IEN-PIB. Zespół dr Sylwii Pawlak z ORLEN - lidera konsorcjum - całościowo koordynował studium lokalizacyjne, integrację procesową instalacji z obiektem w Jaśle i nadzorował cykl badań. Naszą rolą, poza dostawą, posadowieniem instalacji i prowadzeniem badań ruchowych było wyznaczenie strategii scale-up oraz dalszych kierunków rozwojowych. W toku realizacji projektu zweryfikowaliśmy szereg nowych koncepcji i rozwiązań, które są istotnym udoskonaleniem technologii. To pozycjonuje VETNI jako istotny kamień milowy na mapie krajowych przedsięwzięć, które zostały zdefiniowane pośród celów Polskiej Strategii Wodorowej” – mówi prof. Jakub Kupecki, Dyrektor Instytutu Energetyki – Państwowego Instytutu Badawczego.
Realizacja projektu VETNI jest kolejnym etapem rozwoju stałotlenkowych elektrolizerów wg technologii IEN-PIB. Instalacja w Jaśle to demonstrator klasy 30 kW, który pracował w reżimie przemysłowym, z pełnym uwzględnieniem uwarunkowań formalno-prawnych, najbardziej rygorystycznych przepisów z zakresu bezpieczeństwa przemysłowego oraz oczekiwanej przez sektor wodoromobilności funkcjonalności. Zdobyte w ramach tego przedsięwzięcia doświadczenie eksploatacyjne znacząco uzupełnia wiedzę pozyskaną podczas rozwoju zbudowanej w EC Elbląg instalacji HYDROGIN, która była pierwszym demonstratorem magazynowania energii w układach wytwarzania i wykorzystania wodoru, opartych na elektrolizerach SOE przełączanych do trybu ogniwa paliwowego SOFC. „Te unikatowe kompetencje stanowią solidny fundament do realizacji kolejnych przedsięwzięć dotyczących układów z elektrolizerami SOE klasy 400 kW i 5 MW.” – dodaje Jakub Kupecki.
Zastosowanie elektrolizerów SOE, jako wysokosprawnych instalacji wytwarzania wodoru służy dekarbonizacji transportu i przyczynia się do rozwoju nisko- oraz zeroemisyjnych technologii dla gospodarki. Wspomniane projekty dofinansowane były przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju.
https://energetyka24.com/oze/wiadomosci/projekt-badawczo-rozwojowy-vetni-zakonczony